استفان ویلهایت، خالق GIF درگذشت

استفان ویلهایت، خالق GIF، بر اثر ابتلا به بیماری کرونا از دنیا رفت. استفان ویلهایت، یکی از مخترعان اصلی GIF، هفته گذشته در سن ۷۴ سالگی بر اثر ابتلا به ویروس کرونا درگذشت. خانواده ویلهایت هنگام فوت او در کنارش بودند.

اقیانوس آبی خبر – اخبار برندها|در صفحه‌ای که درگذشت وی را اطلاع داد، نوشته شده است:
او با وجود همه دستاوردهایش، مردی بسیار فروتن، مهربان و خوب باقی ماند.
ورج می‌نویسد، ویل‌هایت درحالی‌که در دهه ۱۹۸۰ در CompuServe مشغول به کار بود، روی GIF یا Graphics Interchange Format نیز کار می‌کرد که اکنون برای واکنش به پیام‌های مختلف مورد استفاده قرار می‌گیرد. او در اوایل دهه ۲۰۰۰ بازنشسته شد و وقت خود را صرف مسافرت، کمپینگ و ساخت قطارهای مدل در زیرزمین خود کرد.
اگرچه GIF این روزها با میم‌های متحرک اینترنتی یکسان تلقی می‌شود، اما دلیل اصلی ایجاد آن چیز دیگری بود. در اواخر دهه ۱۹۸۰ از آن‌ها به‌عنوان راهی برای انتشار «آثار گرافیکی با کیفیت و وضوح بالا» استفاده می‌شد. در آن زمان سرعت اینترنت نسبت به حالا بسیار پایین‌تر بود.

همسر ویلهایت می‌گوید:

او به تنهایی GIF را اختراع کرد. درواقع این کار را در خانه انجام داد و بعد از اینکه تمام شد آن را وارد کار کرد. وی همه چیز را به صورت خصوصی در ذهنش شکل می‌داد و سپس آن را روی کامپیوتر برنامه‌نویسی می‌کرد.

چندین پیام از همکاران سابقش در صفحه درگذشت او منتشر شده بود که می‌گفتند استفان در طول مدتی که در CompuServe کار می‌کرد، کمک‌های مهم دیگری نیز انجام داد و کارمندی سخت‌کوش بود که تأثیر زیادی در موفقیت شرکت داشت.
حتی اگر تاکنون نام «استفان ویلهایت» را نشنیده باشید، حتماً با مهم‌ترین اثر او آشنایی دارید. ویل‌هایت که چند روز پیش بر اثر ابتلا به ویروس کرونا از دنیا رفت، خالق فرمت GIF بود. در این مطلب می‌خواهیم نگاهی به چگونگی خلق این فرمت بیندازیم و ببینیم چرا GIF اینترنت را تسخیر کرد.
فرمت مبادله گرافیک یا GIF امروزه برای نمایش تصاویر متحرک استفاده می‌شود و به زبان میانجی دنیای اینترنت تبدیل شده است. زمانی که ویلهایت این فرمت را ساخت، تصور نمی‌کرد میلیاردها «میم» یا تصویر طنز اینترنتی با آن ساخته شود. او در سال 1987 مهندس کامپیوتری در شرکت CompuServe بود و فرمت GIF را به درخواست یکی از مدیران شرکت به نام «الکساندر سندی ترور» ساخت.
داخل پرانتز بگوییم که مهم‌ترین ایده ترور ساخت GIF نبود؛ او همچنین دست به خلق سرویس شبیه‌ساز CB زد که اولین چت روم مصرفی و یکی از اولین نمونه‌های شبکه‌های اجتماعی بود. او این سرویس را شخصاً در یک آخر هفته در سال 1980 کدنویسی کرد.
فرمت GIF زمانی پدیدار شد که سرویس‌های آنلاین شرکت‌هایی نظیر CompuServe داشتند به سمت گرافیکی شدن می‌رفتند، اما تولیدکنندگان کامپیوتر از جمله اپل، کمودور و آی‌بی‌ام نوع تصاویر انحصاری خودشان را داشتند. ترور می‌گوید: «نمی‌خواستیم مجبور باشیم هر تصویر را در 79 فرمت متفاوت تولید کنیم.» به همین خاطر CompuServe به یک فرمت گرافیکی جهانی نیاز داشت.
هرچند وب جهان‌گستر و دوربین‌های دیجیتال هنوز فراگیر نشده بودند، کار روی فرمت‌های تصویری مختلف از جمله JPEG آغاز شده بود. ولی این فرمت‌ها برای مصارف CompuServe مناسب نبودند: برای مثال، نمودارهای قیمت سهام و گرافیک‌های آب و هوا به وضوح رندر نمی‌شدند. بنابراین ترور از ویلهایت خواست یک نوع فایل تصویری جدید بسازد که کیفیت مطلوب و حجم پایینی داشته باشد تا با اینترنت آن زمان به راحتی دانلود شود.

کشف یک تکنیک فشرده‌سازی کارآمد

ویل‌هایت به هنگام مطالعه یک مجله فنی با مبحثی در رابطه با تکنیک فشرده‌سازی LZW روبرو شد. این تکنیک ظاهراً برای آن‌چه CompuServe می‌خواست بسازد، مبنایی ایده‌آل بود و اجازه می‌داد اطلاعات زیادی درون چند بایت از فرمت GIF ذخیره‌سازی شود. چند سال بعد شرکت Unisys پتنت LZW را به دست آورد و شرکت‌هایی را که از این تکنیک استفاده می‌کردند، به شکایت تهدید کرد. در نهایت، Unisys با CompuServe به توافق رسید و فرمت بدون پتنت PNG ساخته شد.
احیای دوباره با شبکه‌های اجتماعی
هرچه فضای وب پیچیده‌تر شد، بیشتر فهمیدیم که تصاویر GIF محدود به یک دوره خاص نیستند. البته نمی‌توان از نقش سایت‌هایی مثل ردیت، توییتر و تامبلر در دمیدن روحی تازه به پیکر این فرمت تصویری چشم‌پوشی کرد. محدودیت‌های فنی فرمت GIF که در دهه 1980 برای آن در نظر گرفته شده بود – از جمله پالت 256 رنگ – به بخشی از جذابیت ذاتی این فرمت تبدیل شد.
حالا با گذشت نزدیک به یک چهارم قرن از صده بیست و یکم و ظهور ارتباطات پهن‌باند، خیلی راحت‌تر از قبل و بدون توجه به حجم فایل‌ها می‌توانیم تصاویر را دانلود کنیم، ولی فایل‌های GIF هنوز منسوخ نشده‌اند. اکنون وب‌سایت Giphy که منبعی برای این تصاویر محسوب می‌شود، ارزش بسیار زیادی پیدا کرده و فیسبوک آن را در سال 2020 با قیمت 400 میلیون دلار خرید. محبوبیت این فرمت تصویری آن‌قدر بالاست که کاربران تمامی پلتفرم‌ها خواستار پشتیبانی از آن هستند.